Επί δεκαετίες, οι Έλληνες αγρότες απεικονίζονται ως η ραχοκοκαλιά της οικονομίας του έθνους, οι φύλακες της παράδοσης και η καρδιά της αγροτικής ζωής. Αλλά πίσω από αυτή την ρομαντικοποιημένη εικόνα κρύβεται μια σκληρή πραγματικότητα: ένας τομέας που μαστίζεται από αναποτελεσματικότητα, αντίσταση στον εκσυγχρονισμό και μια ανθυγιεινή εξάρτηση από την κρατική ελεημοσύνη.
Εθισμένοι στις επιδοτήσεις, αντιστέκονται στις μεταρρυθμίσεις
Οι Έλληνες αγρότες έχουν συνηθίσει να ζουν με επιδοτήσεις της ΕΕ και του κράτους, αντιμετωπίζοντάς τες ως δικαίωμα και όχι ως προσωρινό μηχανισμό στήριξης. Κάθε φορά που η κυβέρνηση επιχειρεί να εφαρμόσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις —όπως η μείωση των σπάταλων δαπανών ή ο εκσυγχρονισμός των γεωργικών πρακτικών— οι αγρότες απαντούν με οδοφράγματα, διαμαρτυρίες και απαιτήσεις για ακόμη περισσότερα χρήματα.
Το 2024, όταν η κυβέρνηση πρότεινε μικρές προσαρμογές στις επιδοτήσεις καυσίμων για την προώθηση της βιώσιμης ενέργειας, οι αγρότες σε όλη την Ελλάδα απέκλεισαν αυτοκινητόδρομους, πέταξαν προϊόντα στους δρόμους και κράτησαν πόλεις ομήρους μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους. Αντί να προσαρμοστούν, επέλεξαν την αναστάτωση.
Αναποτελεσματικές και ξεπερασμένες πρακτικές
Ενώ άλλοι Ευρωπαίοι αγρότες επενδύουν στην τεχνολογία, τον αυτοματισμό και τις βιώσιμες μεθόδους, πολλοί Έλληνες αγρότες προσκολλώνται σε ξεπερασμένες τεχνικές, αρνούμενοι να καινοτομήσουν. Τα μικρά, κατακερματισμένα οικόπεδα και η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των παραγωγών διατηρούν την παραγωγικότητα χαμηλή. Αντί να ενοποιήσουν τους πόρους ή να υιοθετήσουν νέες γεωργικές τεχνολογίες, προτιμούν να κατηγορούν την κυβέρνηση, την ΕΕ ή τον «αθέμιτο ανταγωνισμό» για τις δυσκολίες τους.
Περιβαλλοντική αμέλεια
Η ελληνική γεωργία συμβάλλει επίσης σημαντικά στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Η υπερβολική χρήση των υδάτινων πόρων -ιδίως σε περιοχές με λειψυδρία όπως η Αχαΐα- έχει οδηγήσει σε εξάντληση των υδροφορέων και οικολογική ζημιά. Οι παράνομες γεωτρήσεις είναι αχαλίνωτες, ωστόσο η επιβολή της νομοθεσίας είναι αδύναμη επειδή οι πολιτικοί φοβούνται την αντίδραση του αγροτικού λόμπι. Επιπλέον, η υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων έχει μολύνει το έδαφος και τις υδάτινες οδούς, ωστόσο η ουσιαστική ρύθμιση συχνά εμποδίζεται από τα γεωργικά συνδικάτα.
Πολιτική Χειραγώγηση
Οι αγρότες στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται εδώ και καιρό ως πολιτικό εργαλείο. Κόμματα όλων των αποχρώσεων τους κολακεύουν πριν από τις εκλογές, υπόσχονται περισσότερες επιδοτήσεις και προστατευτικές πολιτικές, μόνο και μόνο για να αντιμετωπίσουν τον ίδιο κύκλο διαμαρτυριών αργότερα. Αντί να πιέζουν για μακροπρόθεσμες λύσεις, οι αγρότες προτιμούν βραχυπρόθεσμες ελεημοσύνες, διαιωνίζοντας ένα κατεστραμμένο σύστημα.
Σύναψη
Ενώ η γεωργία είναι αναμφίβολα ένα δύσκολο επάγγελμα, οι Έλληνες αγρότες έχουν γίνει οι χειρότεροι εχθροί του εαυτού τους. Η άρνησή τους να εκσυγχρονιστούν, η υπερβολική τους εξάρτηση από τις επιδοτήσεις και η προθυμία τους να κρατούν την οικονομία όμηρο κάθε φορά που προτείνονται μεταρρυθμίσεις, τους καθιστούν περισσότερο βάρος παρά όφελος για το μέλλον της Ελλάδας. Μέχρι να αποδεχτούν την αλλαγή, ο τομέας θα παραμείνει στάσιμος, οι φορολογούμενοι θα συνεχίσουν να πληρώνουν τον λογαριασμό και η Ελλάδα θα μείνει ακόμη πιο πίσω από τις πιο ανταγωνιστικές γεωργικές αγορές της ΕΕ.
Ήρθε η ώρα οι Έλληνες αγρότες να σταματήσουν να παίζουν το ρόλο του θύματος και να αρχίσουν να αναλαμβάνουν την ευθύνη για το μέλλον τους.
Φώτιος Ιωάν. Ευαγγελόπουλος
Έλληνες Αγρότες: Ανθεκτικοί στην Αλλαγή και Εθισμένοι στις Επιδοτήσεις – Patranews.com
